WHO là tổ chức Y tế thế giới, là một trong những tổ chức lớn nhất hành tinh. Từ khi thành lập đến nay WHO đã có vai trò hết sức quan trọng trong cộng đồng y tế trên toàn cầu nhờ đóng góp những nghiên cứu y khoa lớn. Trong bài viết này hãy cùng mình tìm hiểu WHO là gì và những thông tin về tổ chức này nhé!
WHO là tổ chức gì?
Nội dung
Đối với những ai không biết who nghĩa là gì thì họ sẽ nghĩ đây chỉ đơn giản là một từ tiếng Anh. Tuy nhiên khi được viết in hoa cả ba chữ cãi thì WHO lại là tên viết tắt của một tổ chức mang tầm cỡ thế giới và trực thuộc Hợp đồng kinh tế và xã hội thế giới – ECOSOC của Liên Hợp Quốc.
Trong Liên Hợp Quốc có rất nhiều các cơ quan đầu não quan trọng, và WHO là một trong số đó. Đây là tổ chức Y tế thế giới có các nước thành viên trải rộng trên khắp các châu lục. Trang web chính thức của tổ chức này là https://www.who.int/. Mọi thông tin nghiên cứu về y khoa và các vấn đề sức khỏe con người.
WHO là viết tắt của từ gì? WHO tiếng Anh là gì?
WHO – World Health Organization là tên gọi tiếng Anh chính thức và đầy đủ nhất được Liên Hợp Quốc công bố.
WHO tiếng Pháp là gì?
Đối với tiếng Pháp, tổ chức y tế thế giới được viết tắt là OMS, tức Organisation mondiale de la santé.
Quá trình hình thành của tổ chức WHO
Tổ chức WHO chính thức được thành lập vào 7/4/1948 với tiền thân là Tổ chức Sức Khỏe. Trụ sở của WHO đặt tại Geneva – Thụy Sĩ. Lãnh đạo hiện nay của WHO là Tedros Adhanom.
Để thuận tiện trong việc nghiên cứu cũng như giúp đỡ sức khỏe loài người mà WHO đã đặt văn phòng tại các châu lục và các khu vực trên thế giới.
- Văn phòng WHO tại châu Mỹ được đặt tại Hoa Kỳ.
- Văn phòng WHO tại Tây Thái Bình Dương là Phi-lip-pin.
- Văn phòng WHO tại Đông và Nam Á là Ấn Độ.
- Văn phòng WHO tại Đông Địa Trung Hải là Ai Cập.
- Văn phòng WHO tại châu Âu là Đan Mạch.
- Văn phòng WHO tại châu Phi là Congo.
Tính đến 2015 tổ chức WHO đã có tới 194 thành viên là các quốc gia hoặc vùng lãnh thổ trên thế giới. Cứ vào tháng 5 hàng năm, WHO lại tổ chức cuộc họp tổng hợp các thành viên và đề cử Tổng giám đốc bằng những chính sách tài chính cùng với ngân sách chương trình của WHO.
Từ khi thành lập đến nay, WHO có tất cả 9 vị tổng giám đốc đến từ các nước khác nhau. Không có nhiệm kỳ cụ thể dành cho mỗi tổng giám đốc. Khi nào tổ chức cảm thấy cần thay đổi người đứng đầu sẽ họp với nhau và biểu quyết. Đôi khi nếu vị tổng giám đốc nào đó mất đột ngột thì sẽ tiến hành cử một người tạm quyền cho đến khi tìm được tổng giám đốc nhiệm kỳ mới.
Tổng giám đốc WHO qua từng thời kỳ:
- Brock Chisholm (Canada): nhiệm kỳ 1948 – 1953.
- Marcolino Gomes Candau (Brasil): nhiệm kỳ 1953 – 1973.
- Halfdan T.Mahler ( Đan Mạch): nhiệm kỳ 1973 – 1988.
- Hiroshi Nakajima (Nhật Bản): nhiệm kỳ 1988 – 1998.
- Gro Harlem Brundtland (Na Uy): nhiệm kỳ 1998 – 2003.
- Lee Jong Wook (Hàn Quốc): nhiệm kỳ 2003 – 2006 (mất 22/5/2006).
- Andres Nordstrom (Thụy Điển): nhiệm kỳ 2006 (tạm quyền).
- Trần Phùng Phú Trân (Hồng Kông): nhiệm kỳ 2006 – 2017.
- Tedros Adhanom (Ethiopia): 2017 – nay.
Lịch sử hoạt động của WHO
Để có vị trí vững chắc cũng như được sự tin tưởng của nhiều người, tổ chức WHO đã từng bước có những nghiên cứu, chính sách phù hợp, mang lại lợi ích cho tất cả mọi người. Qua từng năm, tổ chức lại ghi lại dấu ấn từ những hoạt động vì cộng đồng và được hưởng ứng nhiệt tình. Dưới đây là những hoạt động tiêu biểu đáng chú ý từ lúc tổ chức được thành lập.
Năm 1947: thành lập dịch vụ “thông tin dịch tễ học” bởi mạng telex.
Năm 1950: sử dụng vắc – xin chữa bệnh lao.
Năm 1955: phát động phong trào loại trừ bệnh sốt rét.
Năm 1958: kêu gọi toàn thế giới chung tay loại bỏ bệnh đậu mùa.
Năm 1965: nghiên cứu và cho ra báo cáo đầu tiên về bệnh đái tháo đường. Thành lập Cơ quan nghiên cứu ung thư Quốc tế.
Năm 1967: đóng góp tổng cộng 2.4 triệu đô la cho các nghiên cứu và hoạt động loại bỏ đậu mùa trên toàn thế giới. Cùng với đó phát động nghiên cứu về bệnh nhiệt đới.
Năm 1974: mở rộng tiệm chủng bệnh giun chỉ trên toàn thế giới.
Năm 1979: thông báo bệnh đậu mùa đã được loại bỏ hoàn toàn.
Năm 1986: khởi động chương trình ngăn chặn HIV/ADIS toàn cầu.
Năm 1988: lên kế hoạch xóa sổ hoàn toàn bệnh bại liệt trên toàn cầu.
Năm 1998: kỷ niệm 50 năm ngày thành lập tổ chức. Tổng giám đốc WHO thông báo về sự quan trọng của trẻ em cũng như thông báo về việc giảm tỷ lệ tử vong của trẻ sơ sinh và tăng tuổi thọ, giảm thiểu các bệnh nguy hiểm.
Năm 2001: ghi nhận 68% tỷ lệ tử vong của bệnh sởi đã được khắc phục.
Năm 2002: thành lập Quỹ Toàn cầu chống AIDS, Lao và Sốt rét.
Năm 2007: thống báo về giải pháp phòng chống HIV/AIDS đã được chứng thực.
>> Xem thêm: Quan trắc môi trường là gì? Các quy định về quan trắc môi trường định kỳ hiện nay
Tiêu chuẩn GMP WHO là gì?
GMP có tên đầy đủ là Good Manufaturing Practice, là tiêu chuẩn về an toàn trong quá trình sản xuất các sản phẩm. Tiêu chuẩn này liên quan mật thiết đến sức khỏe con người và được các ngành nghề quan tâm, nhất là ngành dược học – sản xuất thuốc. Ngoài ra, đây cũng là một trong những điều kiện quan trọng hàng đầu cho việc xây dựng và phát triển các tiêu chuẩn an toàn như ISO22000.
Tiêu chuẩn GMP-WHO được tổ chức y tế thế giới đưa ra các yêu cầu bắt buộc về an toàn sức khỏe cho con người, đặc biệt chú trọng và áp dụng trong quá trình chế biến 4 dòng sản phẩm: thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm và thiết bị y tế. Trong mỗi sản phẩm, tiêu chuẩn GMP WHO không chỉ áp dụng với duy nhất bộ phận sản xuất mà còn áp dụng với toàn bộ công ty.
Khi một doanh nghiệp đạt được tiêu chuẩn GMP thì sẽ tạo được lòng tin với khách hàng, nhà phân phối. Thể hiện sự nghiêm túc và có trách nghiệm trong vấn đề an toàn sức khỏe con người. Cùng với đó gia tăng chất lượng sản phẩm, đáp ứng những yêu cầu gắt gao của các nước phát triển, tăng khả năng cạnh tranh hơn và giúp doanh nghiệp phát triển.
Quan hệ giữa Việt Nam với WHO
Việt Nam thuộc khu vực Tây Thái Bình Dương của WHO. Từ khi chính thức gia nhập và hợp tác với WHO vào năm 1976, Việt Nam đã nhận được rất nhiều hỗ trợ về mặt tài chính cũng như những chương trình quốc tế, khu vực của WHO. Cứ mỗi khóa 2 năm WHO sẽ tài trợ cho Việt Nam một khoản tiền để thúc đẩy phát triển y tế hoặc triển khai hoạt động.
Khóa 2008 – 2009: Việt Nam được WHO hỗ trợ 20 triệu đô la Mỹ.
Khóa 2010 – 2011: WHO hỗ trợ khoảng 34 triệu đô la Mỹ.
Khóa 2012 – 2013: hỗ trợ Việt Nam trong việc triển khai các nội dung liên quan đến Y tế như: giảm bệnh truyển nhiễm, phòng chống và ngăn chặn HIV/AIDS, lao,… Cùng với đó là giúp khắc phục các hậu quả y tế do thiên tai gây ra.
Khóa 2014 – 2015: tiếp tục hỗ trợ về y tế cho Việt Nam với tổng chi phí là 18.5 triệu đô la Mỹ.
Khóa 2016 – 2017: WHO cung cấp tới 21 triệu đô la Mỹ cho các chương trình giảm thiểu bệnh truyền nhiễm, HIV/AIDS, sốt rét, lao,…
Khóa 2018 – 2019: tiếp tục với tổng kinh phí 21 triệu đô la Mỹ để hỗ trợ bộ Y tế đưa ra các thông báo và nghiên cứu về sức khỏe.
Các ngày lễ WHO đã khởi xướng
Bên cạnh các hoạt động về y tế trên thế giới thì tổ chức WHO cũng đã khởi xướng các ngày lễ trong năm nhằm tôn vinh nghĩa cử cao đẹp và các bệnh nhân.
- Ngày 4/2: ngày ung thư thế giới
- Ngày 24/3: ngày Thế giới phòng chống lao
- Ngày 7/4: ngày sức khỏe thế giới
- Ngày 24-30/4: tuần lễ tiêm chủng thế giới
- Ngày 25/4: ngày Sốt rét thế giới
- Ngày 31/5: ngày thế giới không thuốc lá
- Ngày 14/6: ngày hiến máu thế giới
- Ngày 28/7: ngày viêm gan thế giới.
WHO là một trong những tổ chức lớn trên thế giới. Không thể phủ nhận những đóng góp to lớn của WHO cho nhân loại. Các nước, khu vực trên thế giới tham gia tổ chức với mong muốn cả thiệ sức khỏe người dân. Tất cả đều vì một thế giới khỏe mạnh, đẩy lùi bệnh tật.
>> Xem thêm: FAO là gì? Mục tiêu và vai trò của tổ chức FAO là gì?